celikci
New member
Ernest Hemingway, 1933 yılının yaz aylarında, karısı Pauline ve bir arkadaşıyla birlikte Doğu Afrika’ya bir safari tipi düzenler. Kenya ve Tanzanya’daki bu seyahat, Hemingway’e hem bir nefes alma birebir vakitte Serengeti düzlüklerinde avlanma imkanı sunar.
Afrika’nın Yeşil Tepeleri ve ondan sonrasında yayımlanan iki hikayesi (Kilimanjaro’nun Karları ile Francis Macomber’in Kısa ve Keyifli hayatı) Hemingway’in bu seyahatindeki müşahedelerinin eseridir.
Hemingway’in boğa güreşlerine olan düşkünlüğü ve av tutkusu bir epey okur için rahatsız edici olmakla birlikte aslında Hemingway’in avcılık merakının altında büyük romanlar yazma dürtüsü vardır.
Afrika’nın Yeşil Tepeleri’ndeki şu kısım Hemingway’in yazma serüveni hakkında fazlaca ehemmiyeti bir bilgi sunar bize…
Tolstoy üzere yazmak…
“Tolstoy’un Sivastopol’unu okurken, savaş vaktinde bir müellif olmanın nasıl bir üstünlük sağladığını düşündüm. Savaş dünyanın en değerli hususlarından bir tanesiydi. Onu olduğu üzere yazmak da dünyanın en kuvvetli işlerinden bir tanesiydi. Savaşı görmeyen muharrirler, nazarannleri kıskanarak bunu kıymetsiz, olağandışı ya da hastalığa emsal bir husus olarak göstermeye çalışmıştı. Gerçekte ise yaşamadıkları bu olay onlar için büyük kayıptı.”
Tanık olunan anlar
Hemingway, şahit olduğu anları, olduğu üzere aktarmak için, hayatı boyunca savaşların, avların peşinde koşar. Yazılabilecek en büyük gerçeklik budur: Ölmek ve öldürmek.
Hemingway av sahnelerini anlatırken bir fotoğrafçı üzeredir. Benzetmelere, göndermelere, imgelere değil canını kurtarmak için koşan hayvanlarla kendi bağırsaklarını yiyen sırtlanlara yer verir kitaplarında.
Çünkü gerçek budur. Bir avcının ortasındaki önlenemez öldürme dürtüsü, Afrika’nın Yeşil Tepeleri’ndilk evvel hiç bir kitapta bu biçimdesine açık bir lisanla yazılmamıştır.
Sayfa: 250
Sazlıklara duyulan coşku
“Benim bu sazlıklarda duyduğum coşkuyu, bir uçakta duyamazsınız. Öldürmüş, tıpkı vakitte değersiz bir yabansığırını öldürmüş olmak, insanın içini azıcık dinginleştirir. Öldürmek diğerleriyle paylaşılan bir his değildir.”
Dürüst ve yalın anlatım
Hemingway av sahnelerini anlatırken avcıları pek de kayırmaz. Avcılar iz sürüp nişan alırken bir yandan erkekçe bir iş yapıyor gibilerdir lakin sayfalar ilerledikçe erkek kahramanın gölgesinde kıskanç, saldırgan, aşağılık hissine sahip bir karakter belirir.
Hemingway bu karakteri gizlemez.
Anlatımı dürüst ve yalındır, hayvanları koruyormuş, geyikleri seviyormuş üzere geçersizliklere hiç bulaşmaz. Bir avcının ortasındaki, nefrete yaklaşan acımasızlığı hiç saklamadan olanca çıplaklığıyla sunar okura.
Bir muharririn avlanma tutkusu
Yazar kitapta avlanma tutkusunu şu biçimde anlatıyor; “Sımsıcak bir düzlükte sırtlanın uzaktan vuruluşunu görmek, daha da eğlenceliydi. Zıt dönmesini, çılgınca daireler çizmesini, içine tohumlarını salan mevtle yarışırcasına süratli hareketler yapmasını izlemek, epey enteresandı. Lakin M’Cola’nın kahkahalar atmasına niye olan asıl olay diğerdi. Klasik bir sırtlanın koşarken uzaktan vurulmuşsa öfkeyle dönerek bağırsaklarını ortaya çıkarana dek kendini parçalaması, sırtlan şakasının doruğuydu. Hayvan, bağırsaklarını çıkardıktan daha sonra, durup bunları tadına vara vara yerdi.”
Olduğu üzere yazan bir romancı
Yaptıklarını eksiltmeden, masumlaştırmadan, olanca çıplaklığıyla müellif Hemingway. Afrika’nın Yeşil Zirvelerinde anlatılan itidalli avcılar bize Nazi devri işkencecilerini anımsatır: “Atardamarı kestiğimde sımsıcak kan parmaklarıma sıçradı. Kanama başladıktan daha sonra, Droopy’ye de gösteriş yapmak için, bıçakla yüreğin etrafını kesmeye başladım. Düzgün bir halde, karaciğerle safra kesesini çıkardım. Karaciğeri ihtimamla çimenlere koyup yanına da böbrekleri yerleştirdim.”
Okur için kolay olmayan kitap
Avcılık niçiniyle artık Afrika’da yok olmaya yüz tutan gergedanların nasıl öldürüldüğünü okumak kuşkusuz bugünün okuru için pek kolay değil. Fakat Hemingway bu noktada da dürüst davranır.
Kitabın son kısmında şöyleki müellif:
Doğru kelama ne denir…
Avcılık, doğal ömür, hayvan hakları üzere bahisler üstüne başını yoran her insanın okuması gereken bir kitap Afrika’nın Yeşil Zirveleri. Birtakım okurların “Avcılığı yasaklamak için yalnızca bu kitap bile kâfi.” dediği Afrika’nın Yeşil Tepeleri’ni kesinlikle okumalısınız.
Afrika’nın Yeşil Tepeleri ve ondan sonrasında yayımlanan iki hikayesi (Kilimanjaro’nun Karları ile Francis Macomber’in Kısa ve Keyifli hayatı) Hemingway’in bu seyahatindeki müşahedelerinin eseridir.
Hemingway’in boğa güreşlerine olan düşkünlüğü ve av tutkusu bir epey okur için rahatsız edici olmakla birlikte aslında Hemingway’in avcılık merakının altında büyük romanlar yazma dürtüsü vardır.
Afrika’nın Yeşil Tepeleri’ndeki şu kısım Hemingway’in yazma serüveni hakkında fazlaca ehemmiyeti bir bilgi sunar bize…
Tolstoy üzere yazmak…
“Tolstoy’un Sivastopol’unu okurken, savaş vaktinde bir müellif olmanın nasıl bir üstünlük sağladığını düşündüm. Savaş dünyanın en değerli hususlarından bir tanesiydi. Onu olduğu üzere yazmak da dünyanın en kuvvetli işlerinden bir tanesiydi. Savaşı görmeyen muharrirler, nazarannleri kıskanarak bunu kıymetsiz, olağandışı ya da hastalığa emsal bir husus olarak göstermeye çalışmıştı. Gerçekte ise yaşamadıkları bu olay onlar için büyük kayıptı.”
Tanık olunan anlar
Hemingway, şahit olduğu anları, olduğu üzere aktarmak için, hayatı boyunca savaşların, avların peşinde koşar. Yazılabilecek en büyük gerçeklik budur: Ölmek ve öldürmek.
Hemingway av sahnelerini anlatırken bir fotoğrafçı üzeredir. Benzetmelere, göndermelere, imgelere değil canını kurtarmak için koşan hayvanlarla kendi bağırsaklarını yiyen sırtlanlara yer verir kitaplarında.
Çünkü gerçek budur. Bir avcının ortasındaki önlenemez öldürme dürtüsü, Afrika’nın Yeşil Tepeleri’ndilk evvel hiç bir kitapta bu biçimdesine açık bir lisanla yazılmamıştır.
Sayfa: 250
Sazlıklara duyulan coşku
“Benim bu sazlıklarda duyduğum coşkuyu, bir uçakta duyamazsınız. Öldürmüş, tıpkı vakitte değersiz bir yabansığırını öldürmüş olmak, insanın içini azıcık dinginleştirir. Öldürmek diğerleriyle paylaşılan bir his değildir.”
Dürüst ve yalın anlatım
Hemingway av sahnelerini anlatırken avcıları pek de kayırmaz. Avcılar iz sürüp nişan alırken bir yandan erkekçe bir iş yapıyor gibilerdir lakin sayfalar ilerledikçe erkek kahramanın gölgesinde kıskanç, saldırgan, aşağılık hissine sahip bir karakter belirir.
Hemingway bu karakteri gizlemez.
Anlatımı dürüst ve yalındır, hayvanları koruyormuş, geyikleri seviyormuş üzere geçersizliklere hiç bulaşmaz. Bir avcının ortasındaki, nefrete yaklaşan acımasızlığı hiç saklamadan olanca çıplaklığıyla sunar okura.
Bir muharririn avlanma tutkusu
Yazar kitapta avlanma tutkusunu şu biçimde anlatıyor; “Sımsıcak bir düzlükte sırtlanın uzaktan vuruluşunu görmek, daha da eğlenceliydi. Zıt dönmesini, çılgınca daireler çizmesini, içine tohumlarını salan mevtle yarışırcasına süratli hareketler yapmasını izlemek, epey enteresandı. Lakin M’Cola’nın kahkahalar atmasına niye olan asıl olay diğerdi. Klasik bir sırtlanın koşarken uzaktan vurulmuşsa öfkeyle dönerek bağırsaklarını ortaya çıkarana dek kendini parçalaması, sırtlan şakasının doruğuydu. Hayvan, bağırsaklarını çıkardıktan daha sonra, durup bunları tadına vara vara yerdi.”
Olduğu üzere yazan bir romancı
Yaptıklarını eksiltmeden, masumlaştırmadan, olanca çıplaklığıyla müellif Hemingway. Afrika’nın Yeşil Zirvelerinde anlatılan itidalli avcılar bize Nazi devri işkencecilerini anımsatır: “Atardamarı kestiğimde sımsıcak kan parmaklarıma sıçradı. Kanama başladıktan daha sonra, Droopy’ye de gösteriş yapmak için, bıçakla yüreğin etrafını kesmeye başladım. Düzgün bir halde, karaciğerle safra kesesini çıkardım. Karaciğeri ihtimamla çimenlere koyup yanına da böbrekleri yerleştirdim.”
Okur için kolay olmayan kitap
Avcılık niçiniyle artık Afrika’da yok olmaya yüz tutan gergedanların nasıl öldürüldüğünü okumak kuşkusuz bugünün okuru için pek kolay değil. Fakat Hemingway bu noktada da dürüst davranır.
Kitabın son kısmında şöyleki müellif:
Doğru kelama ne denir…
Avcılık, doğal ömür, hayvan hakları üzere bahisler üstüne başını yoran her insanın okuması gereken bir kitap Afrika’nın Yeşil Zirveleri. Birtakım okurların “Avcılığı yasaklamak için yalnızca bu kitap bile kâfi.” dediği Afrika’nın Yeşil Tepeleri’ni kesinlikle okumalısınız.