celikci
New member
Nobel ödüllü müellif William Faulkner, 1958 yılında Paris Review ile yaptığı röportajda, “Genç muharrirler, bir teoriye uymada maharetsiz olabiliyorlar,” diyor: “Kendi yanlışlarınızdan ders çıkarmayı öğrenmelisiniz. Bir insan sırf yanlışlarından bir şeyler öğrenir. Düzgün bir sanatçı, hiçkimsenin kendisine tavsiye verecek kadar yeterli olmadığına inanır.”
Edebiyat Haber’de yer alan tahlile nazaran muharririn kurmaca üzerine teklifleri…
Bunları söyleyen Faulkner, Virginia Üniversitesi’nde writer-in-residence (bir mevzuyu araştırmak için belli bir süre ilgili akademik kurumda yaşayan yazar) olarak çalıştığı 1957 ve 1958 senelerında genç müelliflere bir dizi tavsiyede bulunuyor.
Onun çeşitli konuşmalarının yer aldığı kayıtlara, üniversitenin Faulkner Görüntü Arşivi’nden ulaşılabiliyor. Biz bu kayıtlardan kurmaca müellifliği hüneriyle ilgili olan 7 tavsiyeye..
“İHTİYACINIZI ALIN”
Faulkner, öbür bir muharririn kullandığı, kendisine faydalı olabileceğini gördüğü bir tekniği ya da formülü ödünç almakta hiç bir problem görmez. 25 Şubat 1957 yılındaki yazı dersinde şöyleki diyor: “Daha evvel de söylemiş olduğim üzere, bence âlâ romancı ahlak dışı biridir. Gereksinimi olan şey ne olursa olsun, nerede olursa olsun onu alır ve bunu açık ve dürüstçe yapar, zira o aldığı şeyin diğer insanların da kendisinden alacağı kadar yeterli olmasını ve kendisinden alanların da birebir kendisi öncesinde aldığı için keyifli olduğu üzere keyifli olacaklarını ümit eder.”
“ÜSLUP SİZİ ENDİŞELENDİRMESİN”
Özgün muharrir, üslup konusuna epey fazla baş yorar. 24 Nisan 1958 yılında lisans düzeyindeki yazı dersinde şunları söylüyor:
“Bence her öykü kendi üslubunu belirler, yani müellifların üslup konusunu başlarına hayli fazla takmalarına gerek yok. Şayet bir muharrir bu mevzuyu başınıza takarsa, saçma olmasa da gereksiz sayılacak şeyler yazacaktır. Yazdıkları kulağa çok hoş ve memnuniyet verici gelecektir, ama yazdıklarının epeyce fazla manası olmayacaktır.”
DENEYİM TARİFİ
Faulkner deneyimleri yazma konusundaki eski atalafına katılıyor, hatta deneyimin haricinde bir şey yazmanın imkansız olduğunu söylüyor. Dikkat cazibeli kapsamlı bir deneyim tarifi yapıyor. 21 Şubat 1958 tarihli master öğrencileri için verdiği “Amerikan Kurmacası” dersinde şunları söylüyor:
“KARAKTERİNİZİ DÜZGÜN TANIYIN”
Faulkner, açık bir karakter kavramına sahip olduğunuzda öyküdeki olaylar karakterlerin özelliklerine göre akacaktır diyor. “Benimle bir arada karakterler kıssayı oluştururlar.” 21 Şubat 1958 tarihinde, Amerikan Kurmaca dersinde bir öğrenci, karakterleri zihinde canlandırmak mı yoksa zihindeki karakterleri kağıda dökmek mi daha sıkıntı diye sorar. Faulkner’in bu soruyu şöyleki yanıtlar:
DİYALEKTİK FARKLILIK
Virginia Üniversitesi’ndeki görüntü arşivinde bulunan bir dizi radyo programında, Faulkner, Mississippi’deki çeşitli etnik ve toplumsal kümenin konuşmalarındaki nüanslar hakkında değişik şeyler söyler. 6 Mayıs 1958 tarihli “What’s the Good Work” isimli programda öbür muharrirlerin pek ilgilenmediği bu hususta ihtarda bulunur:
“Bence, olabildiğince az ölçüde diyalekt kullanmak en uygunudur, zira bir diyalektiği fazlaca fazla kullanmak o diyalektiğe yabancı olan insanların başının karışmasına sebep olur. Hiçkimse karakterlerin büsbütün kendi mahallî lisanlarında konuşmalarına müsaade vermemelidir. Diyalekt farklılığını birkaç tane ayırt edici örnekle vurgulamak en uygunudur.”
“HAYALLERİNİZİ TÜKETMEYİN”
Bir kısmın sonunu ya da bir fikrin sonunu asla kendiniz yazmayın” diyor Faulkner. 25 Şubat 1957 yılındaki Yazı Sınıfında;
“Sahip olduğum tek kural, tazeyken vazgeçmektir. Asla kendinizi yazmayın. Çoklukla yazı işi uygun giderken yazmayı bırakırım. bu biçimde bir daha çalışmaya başlamak daha kolay olur. Şayet kendinizi tüketirseniz, meyyit bir büyünün içine düşersiniz ve ıstırap yaşarsınız.”
“MAZERET ÜRETMEYİN”
25 Şubat 1957 tarihli yazı sınıfında kendi yazgılarını suçlayan yılmış muharrirler hakkında birtakım açık kelamlı laflar eder:
“Eğer müellif bahsetmiş olduğu üzere berbat şeyler yaşıyorsa bunu yazmalı diye düşünüyorum. İnsanlardan şöyleki şeyler duyuyorum: “Evli ve çocuklu olmasaydım, müellif olabilirdim” ya da “Bunu yapmayı durdurabilseydim, müellif olabilirdim.” Buna inanmıyorum. Bence yazacaksanız yazacaksınızdır. hiç bir şey size mahzur olamaz.”
Bağlantı için:
[email protected]
Edebiyat Haber’de yer alan tahlile nazaran muharririn kurmaca üzerine teklifleri…
Bunları söyleyen Faulkner, Virginia Üniversitesi’nde writer-in-residence (bir mevzuyu araştırmak için belli bir süre ilgili akademik kurumda yaşayan yazar) olarak çalıştığı 1957 ve 1958 senelerında genç müelliflere bir dizi tavsiyede bulunuyor.
Onun çeşitli konuşmalarının yer aldığı kayıtlara, üniversitenin Faulkner Görüntü Arşivi’nden ulaşılabiliyor. Biz bu kayıtlardan kurmaca müellifliği hüneriyle ilgili olan 7 tavsiyeye..
“İHTİYACINIZI ALIN”
Faulkner, öbür bir muharririn kullandığı, kendisine faydalı olabileceğini gördüğü bir tekniği ya da formülü ödünç almakta hiç bir problem görmez. 25 Şubat 1957 yılındaki yazı dersinde şöyleki diyor: “Daha evvel de söylemiş olduğim üzere, bence âlâ romancı ahlak dışı biridir. Gereksinimi olan şey ne olursa olsun, nerede olursa olsun onu alır ve bunu açık ve dürüstçe yapar, zira o aldığı şeyin diğer insanların da kendisinden alacağı kadar yeterli olmasını ve kendisinden alanların da birebir kendisi öncesinde aldığı için keyifli olduğu üzere keyifli olacaklarını ümit eder.”
“ÜSLUP SİZİ ENDİŞELENDİRMESİN”
Özgün muharrir, üslup konusuna epey fazla baş yorar. 24 Nisan 1958 yılında lisans düzeyindeki yazı dersinde şunları söylüyor:
“Bence her öykü kendi üslubunu belirler, yani müellifların üslup konusunu başlarına hayli fazla takmalarına gerek yok. Şayet bir muharrir bu mevzuyu başınıza takarsa, saçma olmasa da gereksiz sayılacak şeyler yazacaktır. Yazdıkları kulağa çok hoş ve memnuniyet verici gelecektir, ama yazdıklarının epeyce fazla manası olmayacaktır.”
DENEYİM TARİFİ
Faulkner deneyimleri yazma konusundaki eski atalafına katılıyor, hatta deneyimin haricinde bir şey yazmanın imkansız olduğunu söylüyor. Dikkat cazibeli kapsamlı bir deneyim tarifi yapıyor. 21 Şubat 1958 tarihli master öğrencileri için verdiği “Amerikan Kurmacası” dersinde şunları söylüyor:
“KARAKTERİNİZİ DÜZGÜN TANIYIN”
Faulkner, açık bir karakter kavramına sahip olduğunuzda öyküdeki olaylar karakterlerin özelliklerine göre akacaktır diyor. “Benimle bir arada karakterler kıssayı oluştururlar.” 21 Şubat 1958 tarihinde, Amerikan Kurmaca dersinde bir öğrenci, karakterleri zihinde canlandırmak mı yoksa zihindeki karakterleri kağıda dökmek mi daha sıkıntı diye sorar. Faulkner’in bu soruyu şöyleki yanıtlar:
DİYALEKTİK FARKLILIK
Virginia Üniversitesi’ndeki görüntü arşivinde bulunan bir dizi radyo programında, Faulkner, Mississippi’deki çeşitli etnik ve toplumsal kümenin konuşmalarındaki nüanslar hakkında değişik şeyler söyler. 6 Mayıs 1958 tarihli “What’s the Good Work” isimli programda öbür muharrirlerin pek ilgilenmediği bu hususta ihtarda bulunur:
“Bence, olabildiğince az ölçüde diyalekt kullanmak en uygunudur, zira bir diyalektiği fazlaca fazla kullanmak o diyalektiğe yabancı olan insanların başının karışmasına sebep olur. Hiçkimse karakterlerin büsbütün kendi mahallî lisanlarında konuşmalarına müsaade vermemelidir. Diyalekt farklılığını birkaç tane ayırt edici örnekle vurgulamak en uygunudur.”
“HAYALLERİNİZİ TÜKETMEYİN”
Bir kısmın sonunu ya da bir fikrin sonunu asla kendiniz yazmayın” diyor Faulkner. 25 Şubat 1957 yılındaki Yazı Sınıfında;
“Sahip olduğum tek kural, tazeyken vazgeçmektir. Asla kendinizi yazmayın. Çoklukla yazı işi uygun giderken yazmayı bırakırım. bu biçimde bir daha çalışmaya başlamak daha kolay olur. Şayet kendinizi tüketirseniz, meyyit bir büyünün içine düşersiniz ve ıstırap yaşarsınız.”
“MAZERET ÜRETMEYİN”
25 Şubat 1957 tarihli yazı sınıfında kendi yazgılarını suçlayan yılmış muharrirler hakkında birtakım açık kelamlı laflar eder:
“Eğer müellif bahsetmiş olduğu üzere berbat şeyler yaşıyorsa bunu yazmalı diye düşünüyorum. İnsanlardan şöyleki şeyler duyuyorum: “Evli ve çocuklu olmasaydım, müellif olabilirdim” ya da “Bunu yapmayı durdurabilseydim, müellif olabilirdim.” Buna inanmıyorum. Bence yazacaksanız yazacaksınızdır. hiç bir şey size mahzur olamaz.”
Bağlantı için:
[email protected]