Memleket Öyküleri’nin müellifi Halit Refik Karay’ın doğum yılı

celikci

New member
Karay, toplumcu gerçekçi yazarlardandır ve ve yapıtlarını de bu bağlamda yazdı. Memleket Öyküleri kitabı da bu özellikleri taşımaktadır. Geniş ününü mizah ve siyasal yergi yazılarıyla sağlayan Refik Halidin mizah yazıları üzere öyküleri de edebiyatımızın bu alanında bir etap olmuştur.

bu biçimdea kadar İstanbul hudutları dışına çıkamayan Türk öyküsünü Anadoluya yöneltmekle hikâyeciliğimize yeni bir ufuk açmış, yeni bir soluk getirmiştir.

Refik Halid’in anlattığı olaylar bütünüyle yaşadığı periyodun olaylarıdır. Memleket Öyküleri ile Gurbet Öykülerinde canlandırılan bireylerin birden fazla adeta canlıdır.

Bütün bu taraflarıyla Halide Edip, onun yalnız Türk edebiyatının değil, Rus ve Amerikan edebiyatlarından daha sonra, hikâyecilikte cihan ölçüsünde ön planda bir yer işgal edebilecek bir hikâyecimiz olduğunu belirtir.



“KARAY” SOYADI

Halit Refik Karay, 134 sene bugün doğdu…

Cumhuriyet devri aydınlarından ve muharrirlerinden olan Halit Refik Karay, Mustafa Kemal Atatürk’le olan sürtüşmesiyle ülkeyi terk etmek zorunda kaldı.

Uzun yıllar yurt haricinde yaşadıktan daha sonra yurda döndü. Yurda döndüğünd ebir epey ıslahat ve inkılapların yapıldığı gördü. Bu inkılaplardan biri de soyadı kanunuydu. Halit Refik de “Karay” soyadını aldı.

Türk öykülüğüne ve debiyatına babbaşka bir boyut kazandıran Halit Refik’in lisanı de bir o kadar sade ve durudur. Tertemiz bir Türkçeyle kitaplaırnı kaleme alan muharririn en kıymetli yapıtı ise hiç kuşkusuz Memleket Kıssaları isimli kitabıdır.



Sayfa: 276

İNSANIN PORTRESİNİ ÇİZMEK


Bu kitabında Anadolu beşerinin portresini çizen Halit Refik, Cumhuriyet periyodu müelliflerinin önde gelenidir desek yeridir. 14 Mart 1888’de İstanbul Beylerbeyi’nde doğdu.

Babası maliye başveznedarı ve Bank-i Osmânî-yi Şâhâne nâzırı, Mevlevî tarikatına mensup Mudurnulu Mehmed Hâlid Beyefendi, annesi Kırım Giray hanları sülâlesinden gelen Nefise Ruhsar Hanım’dır.

SÜRGÜN HAYATI YAŞADI

Galatasaray Sultanisi’nde ve Hukuk Mektebi ‘nde okudu. Maliye Nezaretinde memur olarak çalıştı. II. Meşrutiyet’in ilanından daha sonra gazetecilik ile uğraşmaya başladı; Tercüman-ı Hakikat gazetesinde mütercimlik ve muhabirlik yaptı.

Yazıları yüzünden birinci olarak Sinop’a çabucak sonrasında Çorum, Ankara ve Bilecik’e sürgün olarak gönderildi. İstanbul’a dönünce bir süre Türkçe öğretmenliği yaptı. PTT (Posta ve Telgraf Teşkilatı) Genel Müdürlüğü’ne getirildi.



ATATÜRK’E MEKTUP YAZID, AF DİLEDİ

Atatürk’e yazdığı şiir ve mektuplarla 150’likler listesindekilerin affedilmesinde fazlaca büyük rol oynadı. Af kanunu ile yurda döndü, daha önce çıkardığı Aydede isimli mizah mecmuasını yeniden yayınladı. Türk Edebiyatı’nda birinci kere Anadolu’yu tanıtan yapıtları ile ismini duyurmuş, yergi ve mizah tipindeki yazıları ile de ün yapmıştır.

HALİT REFİK ÖLDÜ

Gözleme dayanan yapıtlarında, tasvirler, portreler, benzetmeler kullanarak, sade, akıcı lisanı, kuvvetli tekniği ile 20. yüzyıl romancıları içinde seçkin bir yere sahip olmuştur. İstanbul’u bütün renk ve çizgileriyle yansıtarak Türkçeyi ustalıkla kullanan Refik Halit, Türk edebiyatına birfazlaca eser kazandırdı. 18 Temmuz 1965’te İstanbul’da hayatını yitirdi.