Büyük romancı Kemal Tahir’in 112’inci doğum yılı

celikci

New member
Kemal Tahir denilince Devlet ana romanını hatırlarız. Yalnızca Devlet Ana değil, daha bir epeyce eser kaleme aldı. Cumhuriyet periyodu müelliflerinden olan Kemal Tahir, edebiyatımızın toplumcu-gerçekçi yazarlarındandır. yaşadığı sürece bir epeyce zorlukla çaba eden Kemal Tahir’in bugün 122’inci doğum yılı.

Kutlu olsun…

Âlâ ki doğdun Kemal Tahir…

1910 doğumlu Kemal Tahir, İmparatorluğun çöküşünü, bozgunu ya da büyük çözülüşü, işgali, devletin, toplumun, kentin, kırın çöküşünü; Ulusal Mücadele’yi, Cumhuriyetin kuruluşunu, tansiyonlu erken periyodunu, İkinci Dünya Savaşı’nı; savaş daha sonrası Soğuk Savaş periyodu Türkiye’sinin bütün sancılı, dertli ve problemli iklimini şahsen hayatış, deneyimlemiş, solumuştur.

Bu tecrübeler ışığında ele alındığında Kemal Tahir, evvela çöküş ve çözülmenin romancısıdır.

İmparatorluğun, devletin, toplumun, insanın çözülüşünün müellifidir. Tahir’in Sağırdere, Körduman, Kelleci Mehmet, Rahmet Yolları Kesti isimli yapıtları çöküş ve çözülüşün taşra sahnesindeki görünümlerine odaklanır.

BİR DEVLET ADAMI OLARAK KEMAL TAHİR

Kemal Tahir ayrıyeten yeni bir devlet olarak Cumhuriyetin kuruluşunun, Türk çağdaşlaşmasının, Cumhuriyet evresinin tansiyon ve kırılmalarla yüklü hikayesinin gerçekçi, objektif ve eleştirel bir lisanla büyük anlatıcısıdır. Tahminen de bütüncül bir perspektifle tek anlatıcısıdır.Mevti arayarak geçti
Buna ek olarak Kemal Tahir, bir Türk romanı, Türk roman lisanı, Türk edebiyat lisanı kurma manasında kurucu bir muharrirdir.

Yazma aksiyonunda bütün gücünü bu noktaya, Türk roman/edebiyat lisanı kurmaya hasretmiş; söyleşilerinde, tartışma programlarında, notlarında, romanlarında bu mevzuyu merkeze almıştır.


KÜLT ROMAN: DEVLET ANA…

Kemal Tahir, yakın tarihimizin çözülme ve tansiyonla yüklü hikayesinin yangında çıkışın, imkanın ve umudun romancısıdır.

Bir Mülkiyet Kalesi, Yorgun Savaşçı, Esir Kentin İnsanları, Esir Kentin Mahpusu, Kurt Kanunu, Yol Ayrımı ve Bozkırdaki Çekirdek yapıtları çöküş ve çözülme, Cumhuriyetin kuruluş dinamikleri manasında Türk çağdaşlaşmasının problematik bir halde okunmasına odaklanırken, tüm Kemal Tahir metinleri içinde farklı yerde duran Devlet Ana çıkışa, imkana, umuda işaret eden kült bir metindir.

Devlet Ana, Türkiye’de devlet kurumunun salt Batı tecrübesinden farkını belirtmekle yetinmez, devletin/siyasetin Türk toplumunda merkezi yerini, niteliğini, devlet-toplum ilgilerinde hayati rolünü açığa çıkarmaya odaklanır.


SOKAĞIN MÜELLİFİDİR

Kemal Tahir’in edebi lisanı 63 yıla sığan sokaktan gazeteciliğe, Marksizm ile bağdan cezaevine, tefrikacılıktan çeviriye, sinemadan tarih ilgisine uzanan, hayli istikametli, varlıklı tecrübe ve ilgilerle belirlenmiştir.

Kemal Tahir, epeyce erken yaşta annesini kaybetmesinin çabucak gerisinden Galatasaray Lisesi’ni terk ederek çalışma hayatına atılmak zorunda kalır. Daha erken yaşlarda sokağı, bekar odalarını, Beyoğlu’nu hayatış, deneyim etmiştir. Bu manada kabadayılık dahil varlıklı bir sokak deneyimine sahiptir.

Kemal Tahir için “sokağın yazarıdır” değerlendirilmesini rahatlıkla yapabiliriz. Edebiyat lisanının argoya yatkınlığı ya da yapıtlarındaki ağır argo kullanması bunun göstergesi olarak görülebilir.

Bağlantı için:

[email protected]