Siber güvenlik konusu yaşadığımız periyotta çok değerli bir gereksinim haline geldi. Bilgisayar kullanan her bireyin en azından bu bahiste güvenlik açıklarına maruz kalabileceğini hatırlatmakta yarar var. Kötü niyetli şahıslar bilgisayarınızı izleyebilir ve çevrimiçi ortamda yaptıklarınızı takip ediyor olabilir. Birden fazla vakit kullanıcılar bilgisayarının gözetlendiğinin farkında bile olmaz. Hatta bir kısmı bu duruma pek değer vermiyor bile olabilir. Fakat bilgisayarların takip edilmesi çağımızda görmezden gelinecek kadar sıradan bir uygulama değildir. Bu niçinle bilgisayarınız üzerinden izlenip izlenmediğinizi öğrenmek için sizlere birkaç yol sunacağız.
Aşağıdaki adımları uygulayarak birisi gizlice bilgisayarınızı mı kullandı ya da bilgisayarınızda neye baktı, öğrenebileceksiniz! Birisinin bilgisayarınıza müsaadeniz olmadan giriş yapıp yapmadığını anladıktan daha sonra tedbir almanız daha da kolay olacaktır.
7. Bilgisayarınızda son yapılan aktiflikleri denetim edin. En son girilen klasörler, açılan dokümanlara bakmalısınız.
Bunun için Word ya da Power Point üzere uygulamaların giriş sayfasında son açılan belgelerinizi denetim edebilirsiniz. Bilgisayarınızda denetleme yapmak için ise ‘Belgeler’, ‘Bu Bilgisayar’ açarak yahut ‘Windows tuşu’ + ‘E’ tuşlarına basarak ‘Dosya Gezgini’ne gidebilirsiniz. Burada menünün sol üst tarafındaki ‘Hızlı erişim’ yazan yere tıklamalısınız. Açılan sayfa size son açılan evrakları gösterecektir. Buradan kendi yapmamış olduğunuz bir hareket var ise muhtemelen gözetleniyorsunuz.
6. Bilgisayarınızda silinen belgeler var mı?
Bunu anlamak için ‘Hızlı erişim’ üzerinde sağ tıklayarak, ‘Seçenekler’e tıklamalısınız. Akabinde açılan sayfada ‘Dosya Gezgini Geçmişini Temizle’ kısmını bulun. Şayet geçmiş datalar aslına bakarsan silinmişse muhtemelen birisi bilgisayarınıza girmiş ve birtakım süreçler yapmıştır. Akabinde bilgileri temizlemiştir.
5. Bilgisayarınızda değiştirilen belgeler var mı, denetim edin!
Eğer belge gezgini geçmişiniz silinmişse hangi klasörleri açtıklarını öğrenmek isteyebilirsiniz. Bunun için ‘Dosya Gezgini’ kısmına geri dönün ve sağ üstteki arama alanına “datemodified:” yazın. Bunu muhakkak bir tarih aralığına nazaran ayarlayabilirsiniz. Ancak ‘Bugün’’e tıklamak kullanışlı olacaktır. Burada erişilmiş evrakların bir listesini gorebilirsiniz.
4. Tarayıcı geçmişinizi denetim etmelisiniz!
Bu bilgisayarınıza müsaadesiz giriş yapan bir kişiyi tespit edebilmeniz için en sıradan yollardan bir adedidir.
Tüm bu sıradan formların yanı sıra bilgisayarınızda Windows 10 yüklü ise bu seçeneği değerlendirebilirsiniz. Windows 10 birinci yüklendiği andan itibaren tüm oturum açma süreçlerinizi kaydetmektedir. Bu niçinle süreçleri görüntüleyip denetim ederek birisinin bilgisayarınızı gözetleyip gözetlemediğini anlayabilirsiniz.
‘Olay Görüntüleyici’ bilgisayarınızda arayın ve uygulamaya tıklayın. Akabinde ‘Windows Oturum’ > ‘Güvenlik’ seçeneklerini sırasıyla seçin. Lakin açılan sayfa sizin için anlaşılması sıkıntı olabilir. Bunun için Windows ID kodlarını uygun bilmeniz gerekir. Şayet bilmiyorsanız,
2. Windows 10 oturum açma süreçlerinizi denetim altına alabilirsiniz.
Bilgisayarınızdaki oturum açma süreçlerini denetim edebilmek için “Gpedit” araması yaparak ‘Grup Prensibi Düzenleyicisi’ne erişmelisiniz. Ardından sırayla ‘Bilgisayar Yapılandırması’> ‘Windows Ayarları’> ‘Güvenlik Ayarları’> ‘Yerel İlkeler’> ‘Denetim İlkesi’> ‘Oturum Açma Denetimleri’ seçeneklerine tıklayın. Burada oturum açma için tüm teşebbüsleri kaydetmek mümkün olacaktır. Bunun için ‘Başarılı’ ve ‘Başarısız’ı seçmeniz kafidir. sonrasındasında bilgisayarınızda müsaadesiz oturum açma teşebbüsü olup olmadığını ‘Olay Görüntüleyici’ aracılığıyla denetim edebilirsiniz.
1. Şayet birisi bilgisayarınıza gizlice girebildiyse ya da kendinizi tehlike altında hissediyorsanız neler yapmalısınız?
Bilgisayarınıza gizlice erişim yapılmamasını istiyorsanız yapmanız gereken birinci adım ve en değerli şeylerden birisi kuvvetli bir parola ile inançlı hale getirmektir. Bu parolayı hiç bir yere not almamalısınız, bilhassa dijital araçlarınız ya da uygulamalarınıza! Ek olarak bilgisayarınızı kimsenin gözetlememesini istiyorsanız her çıkış yaptığınızda ‘Windows tuşu’ + ‘L’ye basın. Bu bilgisayarınızı bilinmeyen oturum açma olayları için müdafaa altına alacaktır.
Aşağıdaki adımları uygulayarak birisi gizlice bilgisayarınızı mı kullandı ya da bilgisayarınızda neye baktı, öğrenebileceksiniz! Birisinin bilgisayarınıza müsaadeniz olmadan giriş yapıp yapmadığını anladıktan daha sonra tedbir almanız daha da kolay olacaktır.
7. Bilgisayarınızda son yapılan aktiflikleri denetim edin. En son girilen klasörler, açılan dokümanlara bakmalısınız.
Bunun için Word ya da Power Point üzere uygulamaların giriş sayfasında son açılan belgelerinizi denetim edebilirsiniz. Bilgisayarınızda denetleme yapmak için ise ‘Belgeler’, ‘Bu Bilgisayar’ açarak yahut ‘Windows tuşu’ + ‘E’ tuşlarına basarak ‘Dosya Gezgini’ne gidebilirsiniz. Burada menünün sol üst tarafındaki ‘Hızlı erişim’ yazan yere tıklamalısınız. Açılan sayfa size son açılan evrakları gösterecektir. Buradan kendi yapmamış olduğunuz bir hareket var ise muhtemelen gözetleniyorsunuz.
6. Bilgisayarınızda silinen belgeler var mı?
Bunu anlamak için ‘Hızlı erişim’ üzerinde sağ tıklayarak, ‘Seçenekler’e tıklamalısınız. Akabinde açılan sayfada ‘Dosya Gezgini Geçmişini Temizle’ kısmını bulun. Şayet geçmiş datalar aslına bakarsan silinmişse muhtemelen birisi bilgisayarınıza girmiş ve birtakım süreçler yapmıştır. Akabinde bilgileri temizlemiştir.
5. Bilgisayarınızda değiştirilen belgeler var mı, denetim edin!
Eğer belge gezgini geçmişiniz silinmişse hangi klasörleri açtıklarını öğrenmek isteyebilirsiniz. Bunun için ‘Dosya Gezgini’ kısmına geri dönün ve sağ üstteki arama alanına “datemodified:” yazın. Bunu muhakkak bir tarih aralığına nazaran ayarlayabilirsiniz. Ancak ‘Bugün’’e tıklamak kullanışlı olacaktır. Burada erişilmiş evrakların bir listesini gorebilirsiniz.
4. Tarayıcı geçmişinizi denetim etmelisiniz!
Bu bilgisayarınıza müsaadesiz giriş yapan bir kişiyi tespit edebilmeniz için en sıradan yollardan bir adedidir.
Google tarayıcı kullananlar sağ üstteki üç noktaya tıklayarak, ‘Geçmiş’ seçeneğini seçebilir.
Opera kullanıcıları ‘CTRL’ + ‘H’ tuşlarına basarak kısa yoldan tarama bilgilerini gorebilir.
Edge ya da Internet Explorer kullanıyorsanız üç noktaya tıkladıktan daha sonra, ‘Sık Kullanılanlar’ > ‘Geçmiş’ diyebilirsiniz.
Firefox kullanıcıları menüyü açtıktan daha sonra ‘Geçmiş’ > ‘Tüm Geçmişi Göster’ seçeneğine tıklamalıdır.
Tüm bu sıradan formların yanı sıra bilgisayarınızda Windows 10 yüklü ise bu seçeneği değerlendirebilirsiniz. Windows 10 birinci yüklendiği andan itibaren tüm oturum açma süreçlerinizi kaydetmektedir. Bu niçinle süreçleri görüntüleyip denetim ederek birisinin bilgisayarınızı gözetleyip gözetlemediğini anlayabilirsiniz.
‘Olay Görüntüleyici’ bilgisayarınızda arayın ve uygulamaya tıklayın. Akabinde ‘Windows Oturum’ > ‘Güvenlik’ seçeneklerini sırasıyla seçin. Lakin açılan sayfa sizin için anlaşılması sıkıntı olabilir. Bunun için Windows ID kodlarını uygun bilmeniz gerekir. Şayet bilmiyorsanız,
“4624”: ‘Oturum Açma’
“4672”: Standart oturum açma ile benzeri olan “Özel Oturum Açma”
“4634”: ‘Bilgisayarınızda bir hesap oturumu kapattı’ manasına gelir.
2. Windows 10 oturum açma süreçlerinizi denetim altına alabilirsiniz.
Bilgisayarınızdaki oturum açma süreçlerini denetim edebilmek için “Gpedit” araması yaparak ‘Grup Prensibi Düzenleyicisi’ne erişmelisiniz. Ardından sırayla ‘Bilgisayar Yapılandırması’> ‘Windows Ayarları’> ‘Güvenlik Ayarları’> ‘Yerel İlkeler’> ‘Denetim İlkesi’> ‘Oturum Açma Denetimleri’ seçeneklerine tıklayın. Burada oturum açma için tüm teşebbüsleri kaydetmek mümkün olacaktır. Bunun için ‘Başarılı’ ve ‘Başarısız’ı seçmeniz kafidir. sonrasındasında bilgisayarınızda müsaadesiz oturum açma teşebbüsü olup olmadığını ‘Olay Görüntüleyici’ aracılığıyla denetim edebilirsiniz.
1. Şayet birisi bilgisayarınıza gizlice girebildiyse ya da kendinizi tehlike altında hissediyorsanız neler yapmalısınız?
Bilgisayarınıza gizlice erişim yapılmamasını istiyorsanız yapmanız gereken birinci adım ve en değerli şeylerden birisi kuvvetli bir parola ile inançlı hale getirmektir. Bu parolayı hiç bir yere not almamalısınız, bilhassa dijital araçlarınız ya da uygulamalarınıza! Ek olarak bilgisayarınızı kimsenin gözetlememesini istiyorsanız her çıkış yaptığınızda ‘Windows tuşu’ + ‘L’ye basın. Bu bilgisayarınızı bilinmeyen oturum açma olayları için müdafaa altına alacaktır.